-
-
-
- ساختار پژوهش
-
-
این پژوهش در پنج فصل تدوین گشته است. در فصل نخست کلیات موضوع شرح داده شد. این کلیات عبارت بودند از بیان مساله، اهمیت موضوع، هدف تحقیق، فرضیه ها، حدود پژوهش و محدودیت ها. در فصل دوم مروری بر ادبیات موضوع انجام شده است. اطلاعات مورد استفاده در تحقیق، الگو و شرح کامل داده های مورد استفاده در آن در فصل سوم نشان داده شده است. در فصل چهارم فرضیه های تحقیق آزمون شده و نتیجه تحقیق در فصل پنجم ارائه شده است. سرانجام این مطالعه با فهرست منابع تحقیق و پیوستها پایان می یابد.
۲-۱) ادبیات نظری تحقیق
جهانی سازی تجارت و سرمایه گذاری، تعاملات بین بازارهای مالی بین المللی را افزایش داده است که این موضوع، تمایل شدیدی برای فهم اثر شوک ها و نوسانات یک بازار بر سایر بازارها به وجود آورده است. همچنین اهمیت این بخش از تحقیقات با ظهور بحران مالی جهانی در سال ۲۰۰۸ افزایش یافته است. معمولا، اثرات خارجی نوسانات به رفتار پوششی بین بازاری و تغییر در اطلاعات مشترک نسبت داده میشود، به طوری که ممکن است انتظارات همه بازارها به طور همزمان تغییر کند. مسیر دیگر تحقیقات، توضیح اثر نوسانات و بازدهی ها به وسیله سرایت مالی[۳] است.
سرایت مالی به صورت شوکی در بازار دارایی یک کشور که از بازار دارایی سایر کشورها تاثیر می پذیرد، تعریف می شود که شبیه به انتقال بیماری های مسری می باشد و یک خصیصه مهم بحران های مالی اخیر بوده است. با بررسی بحران های مالی اخیر، می توان دید که چطور بحران خاص یک کشور به سرعت به بازارهایی که اندازه و ساختارهای متفاوتی از آن دارند منتقل می شود. به نظر میآید که اغلب دوره زمانی و سرایت بحران های مالی به مسائل بنیادی که کشورها با آن روبرو هستند وابسته نیست. معمولا، بحران ها، علیرغم وجود رابطه ضعیف تجاری و جریان سرمایه در میان اقتصادها اثرات شدیدی روی دیگر کشورها می گذارند که این باعث ایجاد علاقه زیادی در میان پژوهشگران برای حل معمای سرایت شده است. مخصوصا در بازارهای نوظهور که ضعیف تر و شکنندهتر هستند و به طور ویژه به ثبات برای توسعه و رشد خود نیاز دارند.
بر اساس تعاریف بانک جهانی از لحاظ مفهومی سرایت را می توان به سه دسته تقسیم بندی کرد:
تعریف گسترده سرایت:
سرایت در این مورد، به صورت انتقال شوکها بین کشورها تعریف میشود. طبق کالوو و راینهارت(۱۹۹۶)[۴] تحت این تعریف، سرایت می تواند از طریق ارتباطات مالی و واقعی(اقتصادی) باشد. گاهی اوقات این تعریف از سرایت، سرایت بنیادی نیز نامیده می شود که وابستگی معمولی را منعکس کند و نیازی به ارتباط با بحران ها ندارد، اگرچه در طول دوره های بحران، مورد تاکید بیشتری قرار میگیرند.
تعریف محدود سرایت:
تعریف دوم سرایت، انتقال شوکها در میان اقتصادها، ورای ارتباط بنیادی بین اقتصادها می باشد که
گاهی اوقات به نام همحرکتی افراطی نیز شناخته می شود.
تعریف بسیار محدود سرایت:
در تعریف سوم، سرایت وقتی رخ می دهد که همبستگی بین کشوری در طول دوره های بحران در
مقایسه با دورههای غیر بحران افزایش مییابد. این تعریف خیلی محدودی از سرایت می باشد و اغلب
در تحلیل های تجربی بروز بحران ها استفاده میشود.
در این رساله، بیشتر تعریف گسترده و تا حدی محدود سرایت مد نظر است و به بررسی اثرگذاری
شوکها و نوسانات بین چهار کشور ایران، امریکا، ترکیه و مالزی در طول دوره مورد بررسی پرداخته
می شود.
۲-۱-۱ کانالهای ممکن انتقال شوکها
طبق چیونگ، تام و زتو(۲۰۰۹)[۵] انتقال شوکها از یک اقتصاد به دیگر اقتصادها تا حد زیادی به آسیب پذیری سیستم مالی و بخش واقعی وابسته است . اگر بنیادهای اقتصاد کلان یا سیستم مالی ضعیف باشد، آسیب پذیری بیشتر خواهد بود. همچنین درجه آسیب پذیری با افزایش ارتباط اقتصاد و سیستم مالی با دیگر کشورها افزایش می یابد بنابراین، کانال های انتقال می توانند واقعی یا مالی باشند. در ادامه این بخش هر کدام از این کانال ها بحث می کنند که شوک ها چه واقعی و چه خاص داخل، ممکن است از یک اقتصاد به دیگر اقتصادها انتقال یابند.
ارتباط واقعی
ارتباطات تجاری، یکی از بیشترین کانال های واقعی مطالعه شده میباشد. اگر بازار صادراتی کشوری شوکی تجربه کند به طوریکه تقاضای واردات آن اقتصاد کاهش یابد، آنگاه حساب تجاری اقتصاد صادر کننده به طور متضاد تاثیر می پذیرد. تخریب حساب تجاری، رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار میدهد و اگر این تخریب ارتباط قوی با داراییهای خارجی داشته باشد، سرمایه گذاران ممکن است با توجه به ریسک های سرمایه گذاری از سرمایه گذاری در این کشور امتناع کنند.
در سناریوی دیگر، وقتی که در واقع ارزش پول شریک تجاری اصلی اقتصاد کاهش می یابد، رقابتپذیری آن کم می شود. ممکن است سیاستگذاران رقابت پذیری اقتصاد را با کاهش ارزش پول
حفظ کنند. اگر سرمایه گذاران این تصمیم را به خوبی پیش بینی کنند، تقاضایشان را برای داراییهای این کشور کاهش میدهند. در پایان، ممکن است با کاهش ارزش پول و سقوط قیمت داراییها، بحران ایجاد شود. گلیک و رز(۱۹۹۸)[۶] نشان دادند که رابطه تجاری پس از کنترل کردن فاکتورهای اقتصاد کلان به توضیح همبستگی بین کشوری در بازارهای ارز در طول دوره های بحران کمک می کند. کامینسکی و رینهارت(۱۹۹۸)[۷] نشان دادند که عضویت در یک گروه تجاری باعث خواهد شد که اقتصاد به ویژه در سرایت از اعضای دیگر، آسیب پذیر باشد.
در واقع طبق کورستی، پرسنتی، روبینی و تایل(۱۹۹۹)[۸] رقابت کاهش ارزش پول می تواند ، ارزش
پول را بیشتر از میزانی که برای بازسازی ابتدایی بنیادها نیاز بود ، کاهش دهد. شواهدی از کاهش
ارزش پول رقابتی در شیوع بحران مالی آسیا وجود داشته است.
ارتباطات مالی
در حالی که ارتباطات تجاری، سرایت بین اقتصادهایی که وابستگی نزدیکی دارند را توضیح میدهند، ولی با این وجود در بعضی موارد سرایت بی جواب مانده است، برای مثال سرایت بین روسیه و برزیل در اواخر دهه۹۰ میلادی که در این دوره، دو کشور ارتباط تجاری مهمی نداشتند.
گاهی اوقات ممکن است ارتباطات مالی، کانال های مهم دیگری داشته باشند بحران مالی در یک اقتصاد می تواند منجر به کاهش در اعتبار تجاری، سرمایه گذاری ها ی مستقیم خارجی و سایر جریانات سرمایه شود. راه های زیادی وجود دارند که ارتباطات مالی به توضیح سرایت کمک میکنند که برخی از آن ها در ذیل آورده شده است.
الف) طلبکار مشترک
یک شوک می تواند با یک بانک بین المللی شروع شود و سپس روی دیگر بخش های اقتصاد با کاهش وام دهی اثر بگذارد. در بحران اقتصادی اخیر، تعدادی بانک ها در کشورهای صنعتی ، بعد از متحمل شدن زیان در سرمایه گذاری اوراق بهادار، از وام دادن به اقتصادهای نوظهور امتناع کردند. طبق کامینسکی و راینهارت(۲۰۰۱)[۹]، ممکن است طلبکار مشترک از وام دادن در یک اقتصاد وقتی یک شوک واقعی در اقتصاد دیگر جایگاه سرمایه اش را تضعیف کرده است، امتناع کند.
ب) وام دهنده های به هم پیوسته
ارتباطات مالی از طریق سرایت می تواند در سلسله مراتبی از وام دهنده های به هم پیوسته پیچیدگی بیشتری داشته باشد. تحت این مدل دومینو مانند، برای مثال اگر یک بانک بینالمللی مثلا A از بانک B در کشور دیگر قرض کرده باشد و بانک B نیز از بانک C قرض کرده باشد آنگاه ورشکستگی در بانک A بر بانکB و سپس بر بانکC اثر می گذارد. به طور مشابه شوک در کشور A می تواند باعث متحمل شدن زیان بانک A در وام دهی هایش در این کشور شود . اگر بانک A
سپرده هایی در بانک دیگر مثلا B که وام هایی در کشورB دارد داشته باشد آنگاه مشکلات بانک A
می تواند باعث بیرون کشیدن سپرده هایش از بانک B و بنابراین ایجاد مشکلات برای B شود. بانک B نیز ممکن است در عوض پورتفوی وام دهی اش در کشور B را تغییر دهد. هر دو مثال، نتیجه می دهد که شوک از کشور A از طریق یک سلسله مراتب وام دهنده ای به هم پیوسته به کشور B منتقل می شود.
ج) برهم کنش های تحت سیستم مالی بر پایه بازار
ارتباطاتی که در بالا بیان شد، سرایت مالی را به وسیله قصور در پرداخت بدهی ها نشان می دهد. به هر حال در یک سیستم مالی بر پایه بازار، سرایت می تواند به وسیله تغییرات قیمت و ریسک های سرمایه نهادهای مالی منتقل شود. وقتی صورت های مالی بازار به بازار تنظیم شده باشند ، تغییرات
قیمت دارایی ها در یک بازار، فورا در صورت های مالی منعکس خواهد شد و این، واکنش سهامداران بازار مالی را در پیخواهد داشت. درصورتی که این اخبار در درون سیستم مالی پخش شود اثر شوک می تواند از طریق تغییرات قیمت چند برابر شود.
د) توازن مجدد پورتفوی